Źródło: inTARnet.pl

  W KIK o zagładzie tarnowskich Żydów    -   17/6/2008

Gdyby zapytać średnio wykształconego Francuza, z jakim krajem kojarzy mu się słowo antysemityzm, najprawdopodobniej odpowiedziałby: „z Polską”. Co gorsza, niekiedy na takie uwagi pozwalają sobie nawet niektórzy historycy. Drażni nas to i oburza, tym bardziej, że tego przerażającego piętna nie potrafimy zmazać już od kilkudziesięciu lat. Ten i wiele innych problemów dotyczących wojennej egzystencji galicyjskich Żydów, stosunków polsko-żydowskich, ale przede wszystkim zagłady tarnowskich Żydów, podejmowano w poniedziałek w Klubie Inteligencji Katolickiej podczas wykładu dyrektora Muzeum Okręgowego Adama Bartosza.

Ogloszenie

W 1935 roku Tarnów liczył 56.000 mieszkańców, z czego 25.000 było Żydami (45% mieszkańców miasta). Było to jedno z najliczniejszych skupisk żydowskich w byłej Galicji. Także odsetek Żydów był tu największy. To właśnie z naszego miasta 14 czerwca 1940 roku wyruszył pierwszy transport więźniów do Oświęcimia. Wielu tarnowian pamięta jeszcze tamte czasy, problem zagłady Żydów jest tu więc wciąż żywy i gorąco dyskutowany. Adam Bartosz w prawie dwugodzinnym wykładzie zatytułowanym „Zagłada tarnowskich Żydów – wydarzenia sprzed 65 lat”, interesująco przedstawił tragedię pomordowanych Żydów. Mówił o szykanach i ograniczeniach swobód, które ich dotknęły już w pierwszych dniach niemieckiej okupacji, i o tym, że Polska była jedynym krajem europejskim, w którym Polakom udzielającym pomocy Żydom groziła kara śmierci. W związku z tym przypadki pomocy Żydom poprzez ukrywanie ich we własnym domu nie były częste i wymagały ogromnego heroizmu. Dziś niestety niewiele wiemy o takich przypadkach, bo nawet jeśli byli ludzie, którzy pomagali Żydom przetrwać, to po wojnie woleli o tym nie mówić. Milczeli o swoim wojennym bohaterstwie w obawie przed wrogą reakcją dużej części chrześcijańskich obywateli. Tym większą wartość ma więc przedstawiony przez Adama Bartosza „udokumentowany” przypadek działalności rodziny Dagnanów, którzy w schowku znajdującego się przy ul. Lwowskiej młyna (zburzony w 2001 r.) przechowywali i tym samym uratowali od zagłady grupkę Żydów. Dyrektor wiele uwagi poświęcił również tragicznemu końcowi tarnowskiego getta i krwawej rzezi na Rynku z 11 czerwca 1942 roku, podczas której: „klęczących Żydów męczono i bito. Najmłodsze dzieci mordowano bez wystrzału. Gestapowski lub ukraiński wyrzutek społeczeństwa chwytał za nogi niewinne płaczące dziecko i rozbijał jego główkę o kamienny bruk lub ścianę. Żydowska krew płynęła rynsztokami, które ciągnęły się z Rynku w różne strony miasta”*
(AS)

*na podstawie Zagłada tarnowskich Żydów, oprac. A. Pietrzykowa i S. Potępa, Tarnów 1990 (fragment z książki Tarnów. Egzystencja i zagłada skupiska żydowskiego, Tel Awiw 1954, red. Abraham Chomet).

MySQL Error : Connection Error
Error Number: 0 
Date        : Fri, April 26, 2024 23:29:43
IP          : 18.216.34.146
Browser     : Mozilla/5.0 AppleWebKit/537.36 (KHTML, like Gecko; compatible; ClaudeBot/1.0; +claudebot@anthropic.com)
Referer     : 
PHP Version : 4.4.9
OS          : Linux
Server      : Apache
Server Name : www.intarnet.pl
Script Name : /www1.atlas.okay.pl/index_full.html