Źródło: inTARnet.pl

  Niezwykła wystawa fotografii ze Starego Cmentarza w Tarnowie    -   29/10/2008

Pełne sennego uroku grobowce, na których przysiadły zastygłe w bezruchu piękne i smutne anioły, nadwątlone czasem funeralne rzeźby, pochylone, obrosłe mchem krzyże i inne, przejmujące wyobrażenia Arma Christi... Wszystko to - skąpane w złotej poświacie jesiennego światła - budzi w sercu delikatne uczucie litości, przesyconą łagodnym smutkiem czułość i jakiś dziwny rodzaj tęsknoty do tego melancholijnego „ogrodu snu i miłości”. Oglądając zgromadzone we wnętrzach Kościoła XX Filipinów, świetnie podkreślające bliski sacrum przekaz, fotografie Starego Cmentarza autorstwa Iwony Lisowskiej, co jakiś czas ma się ochotę zawołać: Voilà une belle mortl*, Voila un beau cimetière** .

Ogloszenie

Tarnowski Stary Cmentarz należy do najstarszych w Polsce, a także do najciekawszych i najbardziej wartościowych nekropolii w Małopolsce. Jest o kilka lat starszy od cmentarza Rakowickiego w Krakowie (1803) i od Starych Powązek w Warszawie (1792), a równy wiekiem Łyczakowskiemu we Lwowie (1786). Wystawa fotografii „Gdzie pamięć – nie trzeba słów” zachwyca podwójnie. Bo i jej autorka odsłania przed widzem dwa swoje oblicza: estetki i taphofilki, która nie kryje fascynacji niezwykłą atmosferą tego miejsca, w którym historia wyrażona w kamieniu tworzy jedność z naturą. Zdjęcia Iwony Lisowskiej emanują melancholią, mistycyzmem i ciepłym majestatem, doskonale więc oddają klimat wiekowej nekropolii. Na wystawie oprócz pięknych zadbanych pomników, można zobaczyć i takie, których już nikt nie odwiedza, omszone, zarośnięte dziką roślinnością, całkiem samotne – i właśnie dzięki temu wyjątkowe, urokliwe i tajemnicze… Fotografie eksponują pochylone krzyże, niezwykłej urody rzeźby Chrystusa, albo skrzydlatych żałobników licznie opłakujących ludzkość i jej śmiertelność - kamienne postacie uczłowieczone w swych uczuciach a równocześnie odrealnione i niepojęte w nadludzkiej emanacji.
Prezentowanych zdjęć nie można znaleźć w żadnym albumie (jeszcze ?), a ich dodatkowym walorem jest to, że utrwalają szczegóły, których na co dzień, odwiedzając cmentarze, najczęściej nie dostrzegamy. Są swoistą wyprawą prowadzącą przez najważniejszy cmentarz Tarnowa i jednocześnie opowieścią o przemijaniu, które trwa tyle, co kropla deszczu zawieszona na dłoni pomnikowego anioła.
Rację miał Louis-Vincent Thomas, antropolog i autor książki „Trup”, że nekropolie – z alejkami, lepszymi i gorszymi kwaterami, zmienną cmentarną modą – podobne są do metropolii. Cmentarze mówią bowiem więcej o żywych niż zmarłych. Ich dzieje są zwierciadłem przemian postawy wobec śmierci, stąd z wyglądu miejsc i pochówku odczytać można losy nie tylko jednostek, ale też wielkich zbiorowości i ich kultury. To już nie tylko atawistyczny kult przodków. Cmentarz jest przestrzenią sakralną, a zarazem magiczną.
W listopadowym okresie zadumy i refleksji nad przemijaniem warto wybrać się do Kościoła XX Filipinów, by obejrzeć tę niezwykłą poetycko-dokumentalną galerię zdjęć cmentarza, który świadczy o nieprzeciętnym pięknie i wielkości Tarnowa. Ich autorka w celu uzyskania ekspresji sięgnęła po maksimum możliwości technicznych, a szukając ducha urokliwej nekropolii, znalazła go tam gdzie sięga wzrok oglądających jej fotografie.
AS

* Jaka piękna śmierć! (fr.)
** Jaki piękny cmentarz! (fr.)

MySQL Error : Connection Error
Error Number: 0 
Date        : Fri, May 9, 2025 08:35:14
IP          : 18.221.161.189
Browser     : Mozilla/5.0 AppleWebKit/537.36 (KHTML, like Gecko; compatible; ClaudeBot/1.0; +claudebot@anthropic.com)
Referer     : 
PHP Version : 4.4.9
OS          : Linux
Server      : Apache
Server Name : www.intarnet.pl
Script Name : /www1.atlas.okay.pl/index_full.html