Źródło: inTARnet.pl

   Twórcy Komitetów Obywatelskich uhonorowani    -   25/5/2009

”My możemy tylko głosować, ale nie możemy wybierać. Wybierają wierchuszki partyjne, ustawiając ludzi na pierwszych miejscach” - taki głos dał się słyszeć w minioną sobotę na Sali Lustrzanej, pod koniec uroczystej sesji z udziałem posłów, samorządowców, poświęconej rocznicy dwudziestolecia polskiej demokracji. Współzałożyciele Komitetów Obywatelskich Solidarności uhonorowani zostali Dukatami Tarnowskimi, Groszami Ziemskimi Tarnowskimi i innymi wyróżnieniami. Warto zauważyć, że bez tych i im podobnych ludzi, nie byłoby możliwe przeprowadzenie pierwszych (prawie) wolnych wyborów. Komitety odegrały także ogromną rolę w przeprowadzeniu reformy samorządowej, pozostając do dziś przykładem tego, jak może w Polsce wyglądać „społeczeństwo obywatelskie”.

Posłuchaj wypowiedzi Jana Mytkosia z Komitetu Obywatelskiego w Dębicy :

Ogloszenie

Tamte wydarzenia, tamten czas wspomina w wydanym w 2005 roku informatorze Komitetu Obywatelskiego „Solidarność” Ziemi Tarnowskiej wicemarszałek sejmiku Roman Ciepiela, określając ten okres jako „rewolucję obywatelską”. ”Większość z nas – radnych, wybranych z list Komitetów Obywatelskich w 1990r. – nie miała żadnych praktycznie doświadczeń w zakresie demokracji lokalnej. Najczęściej radnymi zostali wybrani ludzie, pełni entuzjazmu i chęci działania. Nie było wówczas układów, klubów i stronnictw partyjnych. Cechą charakterystyczną był klimat dla reform i szybkich zmian”. Z kolei obecna radna Sejmiku Województwa Małopolskiego Elżbieta Zięba stwierdza: ”Przekazanie władzy społecznościom lokalnym w 1990 roku, a następnie reforma ustrojowa, wprowadzająca nowe szczeble samorządu terytorialnego, są powszechnie uważane za jedne z najważniejszych i najbardziej udanych przekształceń minionych lat. W procesie demokratyzacji kraju ważność odpowiedzialnego uczestnictwa jednostki w życiu społecznym jest bezsporna. (...) Powstanie samorządu terytorialnego stało się solidnym fundamentem, na którym zasadza się demokratyczne sprawowanie władzy i społeczeństwo obywatelskie. (...) Samorząd jest najbliższą człowiekowi instytucją, wprowadzającą zasady demokratycznego stylu życia społecznego.”

Warto podkreślić, iż Komitety Obywatelskie skupiały ludzi, często wcześniej internowanych, którzy chcieli działać, brać sprawy w swoje ręce; zapaleńcy, społeczni działacze nie otrzymywali żadnych honorariów, czyniąc wszystko – dla dobra wspólnego – za własne pieniądze bądź pieniądze składkowe. Początkowo mimo braku podstaw prawnych, członkowie komitetów brali np. udział w posiedzeniach Rad Narodowych. Podczas gdy dziś „już można”, jakże niechętnie interesujemy się np. posiedzeniami rady miasta, korzystając z naszych praw, patrząc naszym reprezentantom na ręce, pytając, składając za ich pośrednictwem różne propozycje. Na ów problem zwracał uwagę w długiej, przeprowadzonej przeze mnie rozmowie m.in. Antoni Bahr (na zdjęciu). „Musimy odbudować w sobie postawę obywatelską” – stwierdzał z kolei w wywiadzie dla „Dziennika Polskiego” udzielonego w czerwcu 2004 roku.
Warto zwrócić również uwagę na coś jeszcze – Komitety Obywatelskie tworzyły osoby o bardzo różnorodnych poglądach i przynajmniej w początkowej fazie ludzie ci potrafili działać razem. Jak stwierdza Antoni Zięba, szef tarnowskiego Klubu Inteligencji Katolickiej, jedna z linii zarysowującego się podziału przebiegała wokół kwestii, którą można ująć w sposób następujący: czy istotą Komitetów jest zawarta w ich nazwie fraza „Solidarność”, czy też może przede wszystkim mają one być „obywatelskie”?

W obecnych czasach, czasach wolności stowarzyszania się, czasach możliwości bardziej nieskrępowanego wspólnego działania, pytanie to wydaje się niezwykle istotne i aktualne. Dlatego tak bardzo ucieszyło mnie jedno z ostatnich wystąpień padłych w sobotę na Sali Lustrzanej. Jan Mytkoś, z Komitetu Obywatelskiego w Dębicy wydawał się dostrzegać jedną z przyczyn tego, dlaczego tak mało się angażujemy w życie społecznego i dlaczego tak niechętnie korzystamy z naszych demokratycznych praw, co pokazuje chociażby i frekwencja w wyborach, i dajmy na to, zainteresowanie zebraniami organizowanymi przez spółdzielnie mieszkaniowe. To przede wszystkim (choć nie tylko) brak wiary w to, że nasz głos jest ważny, że możemy coś zmienić. Jan Mytkoś podczas swego wystąpienia stwierdził, że dziś mamy do czynienia z fasadą demokracji, a to za sprawą braku obiecywanych jednomandatowych okręgów wyborczych i ordynacji większościowej. J. Mytkoś zapytany przeze mnie po sesji o swe krótkie wystąpienie mówi: -My możemy tylko głosować, ale nie możemy wybierać. Wybierają wierchuszki partyjne, ustawiając ludzi na pierwszych miejscach. Nawet najuczciwszy człowiek nie będzie wybrany, choćby zebrał najwięcej głosów; chyba że wstąpi do partii. Jaka ordynacja proporcjonalna? To są wierutne bzdury. My mamy „ordynację proporcjonalną” podczas gdy konstytucja mówi o „proporcjonalnym systemie wyborczym” czyli takim, w którym człowiek który zbierze najwięcej głosów ma wejść do parlamentu. (...) Jeżeli nie powrócimy do idei Komitetów Obywatelskich, zapomnijmy o demokracji, bo wrócimy w to samo bagno, zresztą to co jest dzisiaj, trudno inaczej nazwać...”

Od redakcji
Już wkrótce, w pierwszej połowie czerwca na antenie RDN Małopolska, na naszym portalu oraz w „Dzienniku Polskim” ruszy nowy cykl Tarnowskiej Artystycznej Konfraterni – projekt archiwizacji wspomnień opatrzony nazwą „Uwaga Człowiek” (taki tytuł nosił również do niedawna cykl spotkań organizowanych przez „TAK”). Prezentowane w nim będą sylwetki różnych zasłużonych, a niekiedy zapomnianych osób, przez pryzmat różnorodnych wydarzeń. Jedna z pierwszych audycji poświęcona zostanie Antoniemu Bahrowi i Komitetom Obywatelskim.

M. Poświatowski

Na zdjęciu: Antoni Bahr

MySQL Error : Connection Error
Error Number: 0 
Date        : Fri, May 9, 2025 04:27:33
IP          : 3.20.240.115
Browser     : Mozilla/5.0 AppleWebKit/537.36 (KHTML, like Gecko; compatible; ClaudeBot/1.0; +claudebot@anthropic.com)
Referer     : 
PHP Version : 4.4.9
OS          : Linux
Server      : Apache
Server Name : www.intarnet.pl
Script Name : /www1.atlas.okay.pl/index_full.html