Źródło: inTARnet.pl

   Gabriel Morvay – malarz nieznany    -   17/6/2009

Pochodzący z Tarnowa i niezwykle płodny artystycznie malarz Gabriel Morvay jest wciąż na nowo u nas odkrywany. Można powiedzieć, że jest on klasycznym przykładem wymarłego już pokolenia romantycznych artystów, dla których twórczość znaczyła więcej niż codzienna egzystencja. Jak już zapowiadaliśmy, na wystawie, która zostanie otwarta w najbliższy piątek, 19 czerwca o godzinie 19 w tarnowskiej Galerii Miejskiej, zaprezentowanych zostanie 17 płócien z tzw. „okresu paryskiego” oraz 8 rysunków, pochodzących z prywatnej kolekcji państwa Mirosławy i Romana Krzyśko z Paryża. Płótna te, po raz pierwszy, po ponad 40 latach, zostaną pokazane publiczne, i to właśnie w Tarnowie, w rodzinnym mieście Morvaya. Zostały dostrzeżone przez przyjaciół artysty i zakupione w 2001 roku, na aukcji antykwarycznej pod Paryżem. Wystawie towarzyszyć będą różne inne wydarzenia.

Ogloszenie

Państwo Mirosława i Roman Krzyśko byli przyjaciółmi Gabriela Morvaya, jeszcze w czasach jego pobytu w Polsce i studiów w Warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych, gdzie Morvay był jednym z wyróżniających się i świetnie zapowiadających się artystów w pracowni Nachta Samborskiego.
Po raz kolejny spotykali się w Paryżu, gdzie wyjechali w 1960 roku. Morvay znalazł się tam dwa lata przed nimi i w 1958 roku uzyskał we Francji status uchodźcy politycznego. Wiódł tam życie ulicznego artysty, nierzadko borykając się z biedą i niedostatkiem. Już wtedy malował obrazy w duchu abstrakcyjnego liryzmu, wspólnie z Hiszpanem Antonio Angle.

Realizacja tej wystawy stała się możliwa dzięki inicjatywie przyjaciół artysty, państwa Krzyśko. W 2006 roku, kiedy zorganizowana została pierwsza w Polsce wystawa prac Morvaya w tarnowskim Ratuszu, z tzw. „okresu włoskiego”, powstał pomysł zaprezentowania wcześniejszych obrazów malarza, utrzymanych w całkiem innym klimacie i prezentujących odmienny okres życia artysty, a także kraj, w którym tworzył – Francję.
Wystawiane płótna, utrzymane są w nurcie sztuki abstrakcyjnej „Informel” i stanowią najlepsze prace w całym dorobku artystycznym artysty, którego dzieła we Włoszech i w Hiszpanii pokazywane były obok prac S. Dali i J. Miro. Malowane szerokimi pociągnięciami pędzla, nie odzwierciedlają rzeczywistości, a jedynie stany emocjonalne, odczucia i wrażenia odbierane za pomocą zmysłów. Gęsta faktura farby, wprowadzone plamy barwne, w zestawieniu z monochromatycznym kolorytem płócien, przemawiają do widza poprzez duże powierzchnie niefiguratywnych kształtów, w których cała powierzchnia traktowana jest jednakowo, bez wyodrębnienia elementów centralnych. Malarstwo to, dzięki „przypadkowej” dowolności, zastosowaniu „action-painting” odzwierciedla osobowość i indywidualizm malarza.
Wszystkie prace Morvaya znajdują się poza granicami Polski, w prywatnych kolekcjach przyjaciół artysty i znawców sztuki: w Sabadell w Hiszpanii, we Włoszech (adwokat Emilio Azzini, Angel Amezketa) i we Francji (Mirosława i Roman Krzyśko).

Jest to już druga, tarnowska wystaw prac Morvaya, po wystawie w tarnowskim Ratuszu na przełomie 2006-2007 roku, pt. „Gabriel Morvay – powrót (1934, Tarnów – 1988, Sabadell)”, która prezentowała późniejszy, „włoski” okres twórczości artysty. Wydrukowany w 2008 roku katalog oraz prezentowana obecnie wystawa zakończą cykl zdarzeń muzealnych, związanych z tym artystą, zapoczątkowanych w 2006 roku wystawą w tarnowskim Ratuszu, kontynuowanych w 2007 roku (wystawa w Bochni, w Oddziale Krakowskiego Banku Spółdzielczego raz w Archiwum i Muzeum Polonii Węgierskiej w Budapeszcie). Ich celem jest wypromowanie twórczości tego, zupełnie nieznanego w Polsce artysty, z pochodzenia tarnowianina, od 1958 roku do śmierci przebywającego na emigracji (Francja, Włochy, Hiszpania).

Gabriel Morvay, związany jest z Tarnowem, nie tylko poprzez miejsce swego urodzenia, (16 lipca 1934 roku). Ochrzczony został w tarnowskiej Katedrze. Jego ojcem chrzestnym, był przyjaciel domu, znany wszystkim tarnowianin - inżynier Norbert Lippóczy, a matką – Gizella Studnicka – żona malarza i architekta miejskiego. Gabriel Morvay – był synem Kazimierza Morvaya konserwatora i restauratora obrazów oraz malarki Jadwigi Essers. Ojciec – z pochodzenia Węgrem a matka – Łotyszką. W latach 1931-1935 Gabriel pracował w jako konserwator dział sztuki w tarnowskim Muzeum, potem w Muzeum we Lwowie, a po wojnie – do końca życia, w Muzeum Narodowym w Warszawie.

Zdarzenia towarzyszące wystawie:
- Monografia artysty wydana w 2008 roku, stanowi równocześnie katalog wystawy pt. „Gabriel Morvay – malarz nieznany (1934-1988)”, sfinansowana w całości w ramach PROGRAMU Dziedzictwo Kulturowe, Rozwój Instytucji Muzealnych, ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
- Prezentacja filmu przedstawiającego postać G. Morvaya, (z tzw. ”okresu włoskiego”) oraz zdjęcia – dokumentacja fotograficzna wcześniejszych wydarzeń, które miały miejsce w Tarnowie w latach 2005-2006.
- Prezentacja filmu amatorskiego (taśma czarno-biała) i zdjęć Paryża ze zbiorów prywatnych państwa Krzyśko.
- W trakcie wystawy, będzie miał miejsce pokaz mody przygotowany przez Pracownię Projektowania Mody w Pałacu Młodzieży w Tarnowie.

Organizator: Muzeum Okręgowe w Tarnowie. Współorganizator: Biuro Wystaw Artystycznych – Galeria Miejska Pasaż Tertila w Tarnowie. Wystawa pod patronatem: Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Prezydenta Miasta Tarnowa i Instytutu Cervantesa w Krakowie. Sponsorzy: Instytut Cervantesa w Krakowie; Mirosława i Roman Krzyśko; Andrzej Grabowski. Nasz portal sprawuje patronat nad wystawą.

BWA, Pasaż Tertila, 19 czerwca godz. 19:00. Wystawa będzie czynna do 31 sierpnia.

MySQL Error : Connection Error
Error Number: 0 
Date        : Thu, April 25, 2024 06:12:41
IP          : 3.136.97.64
Browser     : Mozilla/5.0 AppleWebKit/537.36 (KHTML, like Gecko; compatible; ClaudeBot/1.0; +claudebot@anthropic.com)
Referer     : 
PHP Version : 4.4.9
OS          : Linux
Server      : Apache
Server Name : www.intarnet.pl
Script Name : /www1.atlas.okay.pl/index_full.html