Źródło: TEMI

  Krótka historia "Talii"   -   06/10/2004

Właśnie minął półmetek ósmego Festiwalu Komedii TALIA. Impreza rozkręciła się już na dobre, wychodząc - jak dziś na placu Sobieskiego (widowisko "Polka w bramie" Andrzeja Sadowskiego) - z teatru. Ośmioletnią, bujną już historię tej niecodziennej imprezy przypomina Marta Tutaj w najnowszym numerze TEMI.

Ogloszenie

Tarnów pełen œmiechu

Tarnowski Festiwal Komedii "Talia" narodził się jako idea wiosnš 1996 roku. ‑ Chciałbym, aby przywrócił nam œmiech jako wyraz œwiadomoœci człowieka i jego stosunku do œwiata ‑ powiedział człowiek, który go wymyœlił.

Gogol, sesja i bieg VIP‑ów

Pomysłodawcš był Stanisław Andrzej Pacuła. Dostrzegł w tej imprezie z jednej strony ‑ sposób na zdrowej "odreagowanie" niekoniecznie zdrowej rzeczywistoœci, z drugiej ‑ szansę na promocję Tarnowa. ‑ Myœlę, że festiwal ten pozwoli na uzyskanie charakterystycznego "znaczka firmowego" dla miasta, który sprawi, że o Tarnowie będzie się może w przyszłoœci mówić jako o stolicy komedii‑ mówił o projekcie pierwszej Talii.

Poczštkowo festiwal planowano w wymiarze skromniejszym niż póŸniejsze realizacje. W czerwcu 1996 Andrzej Pacuła zapowiadał go jako imprezę cyklicznš. odbywajšcš się co dwa lata, z pięcioma najwyżej spektaklami konkursowymi. Wybór spektakli powierzono specjalnie powołanej komisji, złożonej ze specjalistów w dziedzinie teatru. Przed pierwszš Tališ, która odbyła się w 1997 roku na poczštku paŸdziernika, wysłano zapytania do pond pięćdziesięciu teatrów w całej Polsce, proponujšc zgłoszenie do konkursu spektakli z komediowego repertuaru. Odpowiedziało 32 teatry, zgłaszajšc 68 przedstawień. Komisja wybrała "Krewniaki" Bałuckiego, wystawiane przez Teatr im. Stefana Jaracza w Łodzi, "Ich czworo" Zapolskiej w wykonaniu zespołu Teatru w Opolu, "Ożenek" Gogola z Teatru im. Wilama Horzycy w Toruniu, Fredrowskie "Dożywocie" Teatru Polskiego w Warszawie, "Tango" Mrożka przygotowane przez Teatr Polski w Szczecinie i "Próby" Schaeffera z Teatru im. Stefana Żeromskiego w Kielcach.

Konkursowi towarzyszyły liczne imprezy w całym mieœcie ‑ m.in. wystawy fotografii i rysunków satyrycznych, pokazy komedii filmowych, sesja naukowa "Komizm i humor w kulturze" z udziałem profesorów Jerzego Bralczyka i Tomasza Goban‑Klasa, cykl koncertów ( m.in. "Żartobliwa Polihymnia"), prezentacje kabaretowe. Nie do końca udał się bieg uliczny "Sztafeta ludzi bardzo zajętych" ‑ spoœród tarnowskich VIP‑ów do biegu stawił się tylko ówczesny prezydent Roman Ciepiela. Dużym powodzeniem cieszyły się natomiast spektakle teatrów ulicznych (m.in. "Gwałtu, co się robi" wg Fredry poznańskiego teatru Strefa Ciszy) i spotkania z cyklu "Akademia Humoru". Ogłoszono także konkurs dramatopisarski na utwór komediowy. W jury festiwalu zasiadali Zofia Kucówna, Marta Stebnicka, Zygmunt Konieczny, Leszek Mšdzik i Emil Orzechowski, nagrodę głównš przyznano "Ożenkowi" z Torunia. Ponadto przyznano specjalne nagrody reżyserskie (za "Ożenek i "Próby") i aktorskie. ‑ Na pytanie, czy festiwal jest miastu potrzebny, mogę już teraz odpowiedzieć, że na pewno tak ‑ powiedział po zakończeniu pierwszej Talii Andrzej Pacuła. ‑ Jest potrzebny miastu, i całej Polsce.

Od Szekspira do Mleczki

Festiwal postanowiono organizować nie co dwa lata, lecz co rok. W 1998 r., podczas II Talii, tarnowska publicznoœć miała okazję obejrzeć m.in. dwa spektakle szekspirowskie z Krakowa ("Miarka za miarkę" Teatru Starego i "Wesołe kumoszki z Windsoru" Teatru Ludowego), "Moralnoœć pani Dulskiej" Zapolskiej, ponownie "Ożenek" Gogola ‑ tym razem zespołu z Jeleniej Góry, "Ferdydurke" Gombrowicza, a także sztuki Daniela Chairmsa i Marka Koterskiego. Nagrodę głównš dostały "Wesołe kumoszki...", nagrodę dla reżysera ‑ Paweł Szostak za "Pijcie ocet, panowie" Chairmsa.

W kolejnej edycji, w 1999 roku, nagrodzono spektakl "Sztuka" wg tekstu Yasminy Reza, zrealizowany przez Teatr Polski we Wrocławiu i wyróżniono "Ferdydurke" Teatru Provisorium w Lublinie. W roku 2000 wœród konkursowych spektakli znalazło wiele sztuk współczesnych (m.in. Harwooda, Celińskiego, Slade'a, Gałczyńskiego, Kopita), nagrody głównej jednak nie przyznano, tylko dwie równorzędne nagrody zespołowe dla warszawskiego Teatru Współczesnego. ("Kwartet" Harwooda) i Teatru Montownia. V "Talia" była festiwalem pod znakiem sztuk Tadeusza Różewicza (nagroda główna), wyróżniono też Wrocławski Teatr Lalek i Teatr Stary w Krakowie, "Kontrabasistę"z Rzeszowa i spektakl "Krakersy" Tarnowskiego Teatru.

W 2002 roku na programie festiwalowym umieszczono adnotację: Program jest skromny i wynika z możliwoœci finansowych i organizacyjnych, a nie zasobnoœci artystycznej tej dziedziny kultury, w której można spotkać Talię... Ale cóż... gramy dalej!. Podczas festiwalu tarnowianie zobaczyli jednak m.in. "Audiencję III" Schaeffera, "Nad Złotym Stawem" Thompsona, "Saxofonistę" Prokupskiego, "Oskar i Ruth" Villquista i "Casting" Kmity. Nagroda główna przypadła Teatrowi Witkacegio w Zakopanem za spektakl "C'est la vie" Henri‑Piere'a Cami w reżyserii Piotra Dšbrowskiego.

VI Festiwal "Talia" ‑ organizowany wczeœniej wspólnie przez wydział Kultury UMT i Teatr Tarnowski ‑ stał się przedsięwzięciem stricte teatralnym. Wojciech Markiewicz, dyrektor Teatru im. Solskiego i dyrektor artystyczny Talii zapowiedział pokazanie szerszego spectrum gatunków komediowych ‑ od kabaretu i farsy po komediodramat i pantomimę, a nawet ‑ po humor "obrazkowy", ponieważ jedno z przedstawień zrealizowano na podstawie rysunków Andrzeja Mleczki.

Media i "Małpy"

‑ Talia, z racji moich sentymentów i preferencji, jest na pewno także festiwalem mediów, bo nie ma teatru bez mediów i nie ma mediów bez teatru ‑ mówił Wojciech Markiewicz. ‑ Telewizja, prasa, radio to kreatorzy zbiorowego humoru. Stšd pomysł rozpoczęcia Talii panelem "Komedia i media...

Podczas corocznych festiwali tarnowianie nie tylko w teatrze gromadzili się chętnie. Wœród imprez towarzyszšcych Talii podczas szeœciu ostatnich lat były wystawy prac plastycznych, zdjęć, plakatów i rysunków, happeningi uliczne, koncerty, spotkania z aktorami, autorami i twórcami. Podczas kolejnych edycji festiwalu Tarnów odwiedzili m.in. Joanna Szczepkowska, Grażyna Barszczewska, Krystyna Sienkiewiwcz, Magda Umer, Joanna Kulmowa, Marcin Wolski, Jacek Fedorowcz, Jerzy Gruza, Jacek Kaczmarski. Tarnowianie mieli nie tylko możliwoœć spotkań i obejrzenia najciekawszych spektakli komediowych z całej Polski. Festiwale od poczštku były okazjš mobilizacji tarnowskich œrodowisk twórczych i zaprezentowania własnych możliwoœci.

W ub. roku spoœród siedmiu konkursowych spektakli jury nagrodziło "Testosteron" Andrzeja Saramonowicza w wykonaniu Teatru Montownia z Warszawy, publicznoœć natomiast opowiedziała się za przedstawieniem "Małpy" Aleksandra i Katarzyny Sobiszewskich z Wrocławskiego Teatru Pantomimy. W "Małpach" nie pada ani jedno słowo, tarnowska publicznoœć doceniła jednak i zrozumiała spektakl. W ten sposób formuła festiwalu (a może i definicji teatralnego humoru) istotnie została poszerzona.

Marta Tutaj

MySQL Error : Connection Error
Error Number: 0 
Date        : Sat, April 20, 2024 15:03:27
IP          : 3.17.79.60
Browser     : Mozilla/5.0 AppleWebKit/537.36 (KHTML, like Gecko; compatible; ClaudeBot/1.0; +claudebot@anthropic.com)
Referer     : 
PHP Version : 4.4.9
OS          : Linux
Server      : Apache
Server Name : www.intarnet.pl
Script Name : /www1.atlas.okay.pl/index_full.html