Źródło: inTARnet.pl

  Ostatnia droga Witosa   -   31/10/2005

Dziś mija dokładnie 60 lat od śmierci legendarnego przywódcy polskiego ruchu ludowego, premiera RP i jednego z najwybitniejszych mieszkańcow naszego regionu - Wincentego Witosa. W środę 2 listopada, w 60 rocznicę rozpoczęcia uroczystości pogrzebowych W.Witosa, zaplanowano wernisaż wystawy zatytułowanej „Ostatnia droga Witosa” przygotowanej przez Muzeum Okręgowe.

Ogloszenie

Śmierć Witosa wypadła w okresie przełomowym dla państwa polskiego. Wincenty Witos umarł w chwili, gdy w Polsce rodziła się, na mocy porozumień jałtańskich, nowa rzeczywistość polityczna, a w niej niebawem okazać się miało, że Polska utracić miała nie tylko demokratyczny ustrój państwa, ale przede wszystkim państwową niezależność. Ten tragiczny moment śmierci Witosa najtrafniej oddają słowa Stanisława Mierzwy, najbliższego wówczas współpracownika Wincentego Witosa, który mówił: „Witos tak bardzo potrzebny Polsce, umierał na moich rękach”.
Wystawa „Ostatnia droga Witosa” zostanie otwarta w dniu 2 listopada br.w tarnowskim muzeum. W tym dniu bowiem, w 1945 r, rozpoczął się ostatni powrót Wincentego Witosa do rodzinnej wsi. Wypełniano wówczas ostatnią wolę Zmarłego. W swym testamencie Witos napisał: „...pragnę spocząć pośród tych, z których wyszedłem, którym w pierwszym rzędzie zawdzięczam swoje wywyższenie ...”
2 listopada 1945 r. rozpoczęły się uroczystości pogrzebowe ku czci Wincentego Witosa. Trwały do 6 listopada. Po nabożeństwach żałobnych w Krakowie: w kaplicy Szpitala O.O. Bonifratrów ( 2 XI) i w Kościele Mariackim (3 XI) kondukt pogrzebowy przez cztery dni pieszo pokonywał 88 km trasę z Krakowa do Wierzchosławic, która wiodła poprzez: Wieliczkę, Bochnię i Wojnicz. Wóz wiodący trumnę ciągnął czterokonny zaprzęg. Poprzedzała go i otaczała chłopska banderia. Pomimo deszczu i zimna w ciągu tych czterech dni nieprzerwanego marszu – na całe trasie towarzyszyły konduktowi tłumy. Setki sztandarów i wieńców. W wielu miejscowościach – zwyczajem wiejskim – stawiano bramy. W mijanych wsiach i miastach odbywały się nabożeństwa i zgromadzenia. W czwartym dniu kondukt dotarł do Wierzchosławic.

Staraniem organizatorów wystawy „Ostatnia droga Witosa” podjęto próbę oddania wielkości i atmosfery tego niezwykłego pogrzebu, a zarazem manifestacji na cześć W. Witosa. Wiernie odtworzona została trasa pogrzebu. Pokazano liczne fotografie i całą dokumentację prasową. Pokazano zachowane księgi i telegramy kondolencyjne.
Zobrazowanie pogrzebu – ostatniej drogi Witosa poprzedzone zostało przedstawieniem ostatnich lat Jego życia. A były to lata i wydarzenie dramatyczne. W przededniu wojny Witos wraca z kilkuletniej emigracji politycznej do Polski. W przeddzień wybuchu II wojny światowej umarła mu żona. 16 września 1939 r. został już aresztowany przez Niemców i przez następnych kilka wojennych lat pozostawał w ich rękach jako zakładnik. Późną jesienią 1944 r. został wywieziony przez AK potajemnie przed Niemcami z zamiarem wywiezienia do Londynu, na prośbę rządu emigracyjnego. Gdy to nie dochodzi do skutku, już po wyzwoleniu Polski, wraca do siebie, do Wierzchosławic. Znów na krótko. 31 marca 1945 r. zostaje uprowadzony z Wierzchosławic przez NKWD i w ten sposób zmuszany do prowadzenia rozmów z nową władzą, których nie podejmuje. Po powrocie do Wierzchosławic zapraszany kilkakrotnie do udziału w konferencji moskiewskiej, odmawia. Został następnie powołany na wiceprezydenta KRN. Nominację przyjmuje w milczeniu. Staje na czele powojennego ruchu ludowego. Wraz ze S. Mikołajczykiem dokonuje zmiany nazwy stronnictwa – na PSL. Jest jego pierwszym prezesem. Te dramatyczne dzieje Witosa są tematem pierwszej części wystawy.
Przy tej wyjątkowej okazji, jaką jest 60. rocznica śmierci Wincentego Witosa, pokazano niezwykle cenne rękopisy Witosa, w tym ostatnią jego odezwę „Do Braci Chłopów”. Uznaną, za polityczny testament. Jest także eksponowany testament osobisty; „Moje postanowienie”, w którym pisze, że pragnie spocząć wśród swoich. Na wystawie znajduje się też oryginał ostatniego wystąpienia publicznego Witosa – na Zjeździe Okręgu PSL na Małopolskę i Śląśk. w dniu 16 września 1945 r.
Wystawa została zakończona „Drogą Witosa”. Jest to zaledwie zasygnalizowanie dziejów polskiego ruchu ludowego po śmierci wielkiego przywódcy, a zwłaszcza tej części ruchu ludowego, która była kontynuatorem witosowego nurtu. Ale to już temat do innej, kolejnej ekspozycji.
Całość uzupełniają, a zarazem wprowadzają w atmosferę tamtych lat i przeżyć – filmy archiwalne z pogrzebu W. Witosa oraz pamiątka szczególna – zachowany głos Witosa.
Można to będzie już od srody usłyszeć i obejrzeć na wystawie w tarnowskim Muzeum Okręgowym – Rynek 21.

MySQL Error : Connection Error
Error Number: 0 
Date        : Sat, April 20, 2024 01:22:11
IP          : 18.116.8.110
Browser     : Mozilla/5.0 AppleWebKit/537.36 (KHTML, like Gecko; compatible; ClaudeBot/1.0; +claudebot@anthropic.com)
Referer     : 
PHP Version : 4.4.9
OS          : Linux
Server      : Apache
Server Name : www.intarnet.pl
Script Name : /www1.atlas.okay.pl/index_full.html