Źródło: inTARnet.pl

  Galicjaner Sztetl – Dni Pamięci Żydów Tarnowskich    -   31/5/2006

Połowę mieszkańców przedwojennego Tarnowa, blisko 20 tysięcy Żydów zamordowali niemieccy okupanci. Tysiące ich ciał pogrzebano w zbiorowych mogiłach na cmentarzu żydowskim i w lasku Buczyna. Większość zginęła w obozach Bełżec i Auschwitz. Tarnowski Komitet Opieki nad Zabytkami kultury Żydowskiej, wspólnie z Muzeum Okręgowym w Tarnowie od dwunastu lat organizuje w czerwcu dni przywołujące pamięć galicyjskich Żydów. Prezentujemy program tegorocznych obchodów.

Ogloszenie

„Galicjaner Sztetl” – czyli galicyjskie miasteczko – to nazwa, która uświadamia, że na tej ziemi przez wiele wieków żyli obok siebie i wspólnie tworzyli historię Żydzi i Polacy. Organizatorzy przypominają to przez wystawy, spektakle i „Koncerty pod Bimą”, przyciągające urokiem ruiny dawnej Synagogi Starej w Tarnowie oraz pięknej muzyki żydowskiej. Organizatorami „Galicjaner Sztetl” – od trzech lat przygotowywanych także w innych miejscowościach Małopolski - są Komitet Opieki nad Zabytkami Kultury Żydowskiej i Muzeum Okręgowe w Tarnowie.

Program:

„Drogowskazy Romana Brandstaettera” – Salon Poezji
Tarnowski Salon Poezji – czyli wspólna inicjatywa Wydziału Kultury Urzędu Miasta Tarnowa, Tarnowskiego Teatru im.L.Solskiego, Miejskiej Biblioteki Publicznej i Muzeum Okręgowego w Tarnowie, niezmiennie ciesząca się ogromną popularnością. Tym razem odbędzie się z udziałem Teresy Budzisz – Krzyżanowskiej, Olgierda Łukaszewicza, Mariusza Szaforza i Przemysława Sejmickiego. Gościem specjalnym towarzyszącego Galicjanersztetl Salonu będzie prof. Kazimierz Braun. Muzyka – Bartłomiej Gliniak; Galeria Jednego Obrazu – „Spalenie Synagogi Starej” Aleksandra Plutzera (komentarz dyrektora Muzeum Okręgowego Adama Bartosza).
Muzeum Okręgowe, Ratusz, 4 czerwca, godz.11:00

„Hitlerowskie badania rasowe w getcie tarnowskim”
W tarnowskim Ratuszu odbędzie się spotkanie z autorką głośnej w USA książki „Od rasizmu do ludobójstwa. Antropologia w Trzeciej Rzeszy”. Pani Gretchen Schafft, znany i ceniony w USA antropolog, pracownik Uniwersytetu w Illinois, opublikowała tę książkę dwa lata temu w języku angielskim. Obecnie książka ukazała się w przekładzie na język polski, dzięki Wydawnictwu Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jest to ważna pozycja, m.in. dla historyków, badaczy okupacyjnych dziejów Tarnowa, ale jej lekturę można polecić każdemu, kto interesuje się historią najnowszą.
Jesienią 1997 r. pani Schafft dotarła do przechowanych w Archiwum Antropologicznym Smithsonian Institution w Waszyngtonie materiałów hitlerowskiego Instytutu Niemieckiej Pracy Wschodniej (Institut Der Ostarbeit). W skrzyniach, które znalazły się w Ameryce po II wojnie światowej, odkryła rzeczy wstrząsające – plan „badań” nazistowskich antropologów w tarnowskim getcie, prowadzonych w lecie 1942 r. Z materiałem historycznym przechowywanym w Smithsonian Institution w ubiegłym roku, zapoznał się również Adam Bartosz, dyrektor Muzeum Okręgowego w Tarnowie.

Muzeum Okręgowe, Ratusz, 7 czerwca, godz. 13:00

Niedokończona rozmowa
Spotkanie i prezentacja filmu o tarnowskich Żydach – komentarz Adama Bartosza.
Tarnowski Teatr im. L. Solskiego, 12 czerwca, godz. 18:00

„Upadek kamiennego domu”
W tym roku przypada 100-na rocznica urodzin wielkiego poety, pisarza, dramaturga Romana Brandstaettera (ur. 3 stycznia 1906 r. w Tarnowie), natomiast we wrześniu 2007 roku przypada 19-ta rocznica jego śmierci (zm. 28 września 1987 r.).
W nawiązaniu do obu jubileuszy Tarnowski Teatr im. Ludwika Solskiego działający w mieście, w którym urodził się autor wystawi jeden z jego najlepszych i najciekawszych teatralnie dramatów pt. „Upadek kamiennego domu”. Napisana w 1950 roku w Zakopanem sztuka, to czteroosobowy dramat o wielkim napięciu psychologicznym zawierający problem winy, odpowiedzialności, ludzkiego prawa do strachu i siły moralnej. To także dialog o zderzeniu dwóch kultur: materialnej i duchowej. Konflikt między bohaterami ma niezwykle aktualny wydźwięk.
Główną rolę - Matki - zagra wybitna polska aktorka Teresa Budzisz Krzyżanowska, zaś do wyreżyserowania sztuki zaproszony został wybitny polski i amerykański reżyser Kazimierz Braun - wieloletni dyrektor Teatru Polskiego we Wrocławiu, autor wielu książek o tematyce teatralnej. Swoistą okazją do tego zaproszenia są Jego 70. urodziny, które pragnie obchodzić w swoim rodzinnym mieście Tarnowie oraz Jubileusz 45-lecia pracy artystycznej.

Kazimierz Braun (USA, Buffalo Univ.) – adaptacja i reżyseria; Wojciech Markiewicz – współreżyseria; Tadeusz Smolicki – scenografia, kostiumy; Roman Zubek – muzyka, wybór, aranżacja, improwizacje, nagranie; Jerzy Boduch – reżyseria świateł. Obsada: Matka – Teresa Budzisz Krzyżanowska (W-wa, gościnnie), Marco – Krzysztof Radkowski (W-wa), Piotr Jędrzejek (dubl.), Jan – Marek Kępiński, Beppo – Mariusz Szaforz, Esesman 1, oficer – Przemysław Sejmicki, Esesman 2, tajniak – Robert Żurek, Uciekinier 1 – zołnierz włoski, potem Salvatore (niewidomy) – Jerzy Ogrodnicki, Uciekinier 2 – więzień Oświęcimia, potem Pasquale – Przemysław Sejmicki, Uciekinier 3 – Żyd, potem Gianni – Robert Żurek, Uciekinier 4 – Żydówka, potem Carmela – Bogusława Podstolska-Kras, Żołnierz SS 1 – Piotr Jędrzejek, Żołnierz SS 2 – statysta. Patronat sprawują: Kardynał Metropolita Krakowski Stanisław Dziwisz, Jego Ekscelencja Ksiądz Biskup Wiktor Skworc. Producenci: Tarnowski Teatr im. L. Solskiego, Polskie Wydawnictwa Audiowizualne w Warszawie. Współorganizatorzy: Wydział Kultury Urzędu Miasta Krakowa, PWST w Krakowie.
Spektakl doczekać się ma swojej realizacji filmowej; powstanie również specjalny dokument poświęcony pracy nad „Upadkiem kamiennego domu”, w reżyserii Krzysztofa Miklaszewskiego.
Tarnowski Teatr im. L. Solskiego, Duża Scena
Premiera tarnowska: 17 czerwca, godz.18.00
Premiera krakowska: 19 czerwca, godz. 20:30


Inauguracja Galicjaner Sztetl
„Dni Pamięci Żydów Galicyjskich” rozpoczyna zawsze ekumeniczna modlitwa żydowskiego rabina i katolickiego księdza nad mogiłami ponad sześciu tysięcy zamordowanych Żydów w lesie Buczyna. W ubiegłym roku modlił się tu Dawid Warszawski (Konstanty Gebert), publicysta GW. W tym roku zapowiedzieli swój udział m.in. Naczelny Rabin Polski M.Schudrich i Ambasador Izraela w Polsce.
Buczyna, Zbylitowska Góra, 20 czerwca, godz. 12:00

„Ślady przeszłości”
czyli „Uczniowie adoptują zabytki” – uroczyste przejęcie pod opiekę kwatery wojennej na Cmentarzu Żydowskim przez klasę II Gimnazjum nr 8 im. Stanisława Westwalewicza.
Tarnów, Cmentarz Żydowski, 20 czerwca, godz. 13:30

„Czas chasydów”
Otwarcie wystawy z Muzeum Historii Miasta Krakowa.
Muzeum Okręgowe - Gmach Główny, 20 czerwca, godz. 19:30

„Sztetl”
Otwarcie wystawy fotograficznej Andrzeja Peleca
Muzeum Okręgowe - Galeria Piwnica, Rynek 20-21, 20 czerwca, godz. 19:30

I–szy „Koncert pod Bimą”
Wystąpi zespół „Klezzmates” z Krakowa. Grupa powstała w 2005 roku, ale każdy z muzyków zetknął się wcześniej z szeroko rozumianą muzyką klezmerską. –Jej piękno i różnorodność pochłonęły nas bez reszty – piszą członkowie zespołu. –Od dawna myśleliśmy o projekcie, który pozwalałby nam zrealizować własne pomysły kompozytorskie. W ten sposób powstał nasz program autorski, w którym staraliśmy się zawrzeć elementy najbardziej charakterystyczne dla muzyki żydowskiej i bałkańskiej (skale, rytmikę, zwroty harmoniczne). Dodatkowo wykorzystując swoje wcześniejsze doświadczenia, dopełniliśmy go elementami klasyki i jazzu. Całość stanowi naszą własną wizję muzyki klezmerskiej.
Nazwa zespołu pochodzi od angielskiego „roommate” i oznacza „koledzy w klezmerce”. Zdwojone „z” ma przypominać, że muzyka klezmerska ma w sobie sporo z jazzu. Działalność grupy doceniona została przez jury Festiwalu „Nowa Tradycja” 2005, organizowanego przez II Program Polskiego Radia, które przyznało „Klezzmates” Nagrodę Telewizji Polonia.
Tarnów, Bima Synagogi Starej przy ul. Żydowskiej, 20 czerwca, godz. 21:00

II-gi „Koncert pod Bimą”
Wystąpi zespół klezmerski z Lublina
Tarnów, Bima Synagogi Starej przy ul. Żydowskiej, 23 czerwca, godz. 21:00

„Koncert pod Synagogą” - Bobowa
Wystąpi zespół klezmerski z Lublina
Synagoga w Bobowej, 24 czerwca, godz. 21:00

„Koncert pod Synagogą” – Dąbrowa Tarnowska
Wystąpi zespół klezmerski z Lublina
Synagoga w Dąbrowie Tarnowskiej, 25 czerwca, godz. 21:00

„Otwarta brama do przeszłości…”
Zwiedzanie Cmentarza Żydowskiego z przewodnikiem
Tarnów, Cmentarz Żydowski (Kirkut), 25 czerwca, godz. 11:00 – 14:00

Posłuchaj zapowiedzi tegorocznego "Galicjaner Sztetl"- mówi Adam bartosz, dyrektor Muzeum Okręgowego w Tarnowie : (((mp3)))

W archiwach naszego portalu znajdują się obszerne materiały i nagrania z lat ubiegłych.

MySQL Error : Connection Error
Error Number: 0 
Date        : Tue, April 16, 2024 05:26:03
IP          : 3.17.150.163
Browser     : claudebot
Referer     : 
PHP Version : 4.4.9
OS          : Linux
Server      : Apache
Server Name : www.intarnet.pl
Script Name : /www1.atlas.okay.pl/index_full.html