Źródło: (r)

  Pachnidło   -   01/2/2007

Wiek XVIII w Paryżu – triumfujący rozum i klasyczna forma. Utopijne projekty i libertyńskie rozpasanie. Wiek bez Boga, ale i wiek nadludzkiego geniuszu. Wiek markiza de Sade i Amadeusza Mozarta. Współczesny pisarz niemiecki Patrick Süskind w tej wieloznacznej epoce osadził historię Jana Baptysty Grenouille`a i nadał jej kształt charakterystycznej dla tamtego czasu filozofującej powiastki. Niemiecki reżyser Tom Tykwer wypełnił ów kształt soczystym, emanującym zapachami obrazem.

Ogloszenie

>

Bohater filmu Tykwera ma twarz doskonale przezroczystą, niewyrażającą niczego. To my w miarę upływu akcji zaczynamy wypełniać ją znaczeniami. Już sam pomysł, by w głównej roli obsadzić Bena Whishawa, niebudzącego w przeciętnym widzu niepotrzebnych skojarzeń z wcześniejszymi rolami, okazał się trafieniem w sedno tej postaci. Jak pamiętamy z kart powieści, Grenouille, posiadający wyjątkowo rozwinięty zmysł powonienia, sam pozbawiony jest ludzkiego zapachu. Obsesyjnie dąży do wydestylowania tego, co uważa za istotę człowieka, a właściwie anielską część jego natury.

Bez zapachu pozostaje istotą zgoła nieludzką, choć nadzwyczajny dar rozpoznawania najbardziej subtelnych woni czyni zeń kogoś ponad marną kondycją człowieczą. Grenouille to po trosze artysta, „olfaktoryczny geniusz", charyzmatyk, wysłannik innej (piekielnej?) rzeczywistości. Ale dramat Grenouille'a polega na tym, że we własnych oczach pozostaje kimś gorszym, egzemplarzem wybrakowanym i niepełnym.
Ludzki zapach, za którym tęskni, rozbudzając w sobie potwora, jest dlań synonimem duszy i miłości. W swoim marnym życiu nie zaznał bowiem prawdziwego uczucia. Scena jego przyjścia na świat – na targu rybnym, pośród sfotografowanych z bezlitosnym naturalizmem ochłapów, wymiocin i szczurów – bardziej kojarzy się z wydalaniem niż dawaniem życia.
Twórcy filmu nie odtwarzają literalnie niuansów psychologicznej ewolucji bohatera. Oglądamy po prostu kolejne etapy jego życia, które od początku było morderczą walką pomiędzy instynktem przetrwania a okrucieństwem świata. Tykwer przesuwa jednak pewne akcenty. W jego filmie zachłanność młodego demiurga podszyta jest przede wszystkim brakiem miłości. Traktowany jak niewolnik, jak ludzki strzęp bez prawa do elementarnej godności, Grenouille rozpaczliwie łaknie uczucia. Mylnie jednak utożsamia je z uwiedzeniem, a w konsekwencji – ze sprawowaniem absolutnej władzy nad czyimś sercem.
Wciela więc w życie swój morderczy plan i sporządza ekstrakt miłości. W przepysznej scenie finałowej Tykwer dopowiada to, co na kartach książki było jedynie alegoryczne. Jednakże sprowokowany przez bohatera zbiorowy amok erotyczny nie przynosi spełnienia, a jedynie zawstydzenie i tragiczne rozpoznanie. Również wynalazca uwodzicielskiego pachnidła rozpoznaje w końcu swoją klęskę. Posiadłszy cudowny dar zjednywania sobie ludzkich dusz, pozostał tak samo wydrążony jak przedtem.
Tykwer, podążając za literą pierwowzoru, dostrzega w Grenouille'u uosobienie zła w stanie czystym, skrzyżowanie geniusza z bestią. Czyż w tej odrażającej i fascynującej zarazem postaci nie skupia się odwieczna tęsknota człowieka za doskonałą formułą, zdolną uleczyć wszystkie możliwe bolączki tego świata? Czy nie tak właśnie wygląda obłędna postać poznania, żądza dotarcia za wszelką cenę do istoty rzeczy? Czy podobne tęsknoty nie zrodziły demonów przyjmujących postać płomiennych ideologii, utopijnych projektów, mających w pogardzie pojedyncze ludzkie życie?
Przypomnijmy – jesteśmy w wieku XVIII, który znalazł jedyną słuszną odpowiedź na wiele nurtujących człowieka pytań. Grenouille wyposażony w swój cudowny dar próbuje w laboratoryjnym alembiku wydestylować własne szczęście. Tyle że wokół bez przerwy unosi się trupi odór.


Premiera : 12.01.2007
Polska 2007
Dramat,147 min.
Reżyseria: Tom Tykwer
Obsada: Ben Whishaw - Jean-Baptiste Grenouille Dustin Hoffman - Guiseppe Baldini Alan Rickman - Antoine Richis Rachel Hurd-Wood - Laure Richis John Hurt - Narrator

Seanse w :
Kinie Millennium
Kinie Marzenie > kliknij tutaj

MySQL Error : Connection Error
Error Number: 0 
Date        : Thu, April 25, 2024 22:13:28
IP          : 3.144.251.72
Browser     : Mozilla/5.0 AppleWebKit/537.36 (KHTML, like Gecko; compatible; ClaudeBot/1.0; +claudebot@anthropic.com)
Referer     : 
PHP Version : 4.4.9
OS          : Linux
Server      : Apache
Server Name : www.intarnet.pl
Script Name : /www1.atlas.okay.pl/index_full.html